ตตฺริเม ภูตา – โสตาปนฺโน, โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺโน; สกทาคามี, สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺโน; อนาคามี, อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺโน; อรหา, อรหตฺตผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺโนฯ ยมฺปิ, ภิกฺขเว, อยํ ธมฺมวินโย มหตํ ภูตานํ อาวาโส, ตตฺริเม ภูตา – โสตาปนฺโน, โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺโน…เป.… อรหา, อรหตผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺโน – อยํ, ภิกฺขเว, อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย อฏฺฐโม อจฺฉริโย อพฺภุโต ธมฺโม, ยํ ทิสฺวา ทิสฺวา ภิกฺขู อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย อภิรมนฺติฯ ‘‘อิเม โข, ภิกฺขเว, อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย อฏฺฐ อจฺฉริยา อพฺภุตา ธมฺมา, เย ทิสฺวา ทิสฺวา ภิกฺขู อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย อภิรมนฺตี’’ติฯ

อถ โข ภควา เอตมตฺถํ วิทิตฺวา ตายํ เวลายํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ –

[อุทา. 45] ‘‘ฉนฺนมติวสฺสติ [สุฉนฺนมติวสฺสติ (ก.)], วิวฏํ นาติวสฺสติ;

ตสฺมา ฉนฺนํ วิวเรถ, เอวํ ตํ นาติวสฺสตี’’ติฯ

4. ปาติโมกฺขสวนารโห

[386] อถ โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘นทานาหํ, ภิกฺขเว, อิโต ปรํ อุโปสถํ กริสฺสามิ, ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิสฺสามิฯ ตุมฺเหวทานิ, ภิกฺขเว, อิโต ปรํ อุโปสถํ กเรยฺยาถ, ปาติโมกฺขํ อุทฺทิเสยฺยาถฯ อฏฺฐานเมตํ, ภิกฺขเว, อนวกาโส ยํ ตถาคโต อปริสุทฺธาย ปริสาย อุโปสถํ กเรยฺย, ปาติโมกฺขํ อุทฺทิเสยฺยฯ น จ, ภิกฺขเว [น จ ภิกฺขเว ภิกฺขุนา (สฺยา. กํ.)], สาปตฺติเกน ปาติโมกฺขํ โสตพฺพํฯ โย สุเณยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, โย สาปตฺติโก ปาติโมกฺขํ สุณาติ, ตสฺส ปาติโมกฺขํ ฐเปตุํฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ฐเปตพฺพํฯ ตทหุโปสเถ จาตุทฺทเส วา ปนฺนรเส วา ตสฺมิํ ปุคฺคเล สมฺมุขีภูเต สงฺฆมชฺเฌ อุทาหริตพฺพํ –

‘สุณาตุ เม ภนฺเต, สงฺโฆฯ อิตฺถนฺนาโม ปุคฺคโล สาปตฺติโก, ตสฺส ปาติโมกฺขํ ฐเปมิ, น ตสฺมิํ สมฺมุขีภูเต ปาติโมกฺขํ อุทฺทิสิตพฺพ’นฺติ ฐปิตํ โหติ ปาติโมกฺข’’นฺติฯ